کبد چرب و هرچه راجع به آن باید بدانیم
کبد چرب یکی از بیماریهای شایع جوامع امروزی است،بیماری که اگر به موقع درمان نشود میتواند جان فرد را به خطر بیاندازد،در مطلب امروز قصد داریم این بیماری را به طور کامل برای شما معرفی کنیم.
معرفی کوتاه:
کبد چرب نوعی بیماری است که بر اثر بزرگ شدن کبد به علت نجمع چربی در سلول های آن بروز پیدا می کند،چربی در کبد هر انسانی موجود است اما اگر چربی بیش از 5 درصد باشد فرد به این بیماری دچار شده است.
این بیماری دو حالت دارد:
کبد چربی الکلی(ALD):
- بر اثر مصرف بیرویهی نوشیدنیهای الکلی ایجاد میشود
کبد چرب غیر الکلی:
- ناشی از مواردی نظیر دیابت، چاقی و سوء تغذیه می باشد.
برخی از فردا با توجه به شرایط خاص خود نسبت به سایر افراد در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند:
- افراد بسیار چاق
- افراد مقاوم به انسولین و مبتلایان به دیابت نوع ۲
- زنان مبتلا به سندرون تخمدان پلیکیستیک
- زنان باردار
- افرادی که سابقه ی ابتلا به هپاتیت C دارند.
- افرادی که داروهایی مانند متوترکسات، تاموکسیفن و آمیودارون مصرف میکنند
- افرادی که کلسترول، تریگلیسیرید و فشار خون بالا دارند
- افراد مبتلا به سندروم متابولیک
- زنان بین ۴۰ تا ۶۰ سال
لازم است بدانید این بیماری تنها مختص بزرگسالان نمی باشد و کودکان نیز به علت تغذیهی ناسالم و تحرک کم ممکن است به بیماری مبتلا شوند.
علت های ابتلا به بیماری:
- چاقی بیش از حد
- اختلال در چربی خون
- کم تحرکی
- استرس زیاد
- دیابت و مقاومت در برابر انسولین
- مصرف مشروبات الکلی و نوشیدنی های شیرین
- تغذیه ناسالم
- مصرف مداوم کربوهیدراتهای تصفیه شده
- مصرف داروهای روماتیسم، کورتونها
- مصرف داروهای حجم دهنده عضلات در بدنسازی
- سیگار
علائم کبد چرب:
این بیماری به عنوان یک بیماری خاموش شناخته می شود و فرد در مراحل ابتدایی بیماری مشکل خاصی ندارد اما با پیشرفت بیماری علائم کبد چرب پررنگ تر می شود این علائم عبارتند از:
احساس خستگی، کاهش وزن و اشتها، بیحالی و ضعف، حالت تهوع و استفراغ، مشکلات تمرکز، درد قسمت راست شکم، تغییر رنگ گردن یا زیر بغل، زردی پوست و قرنیهی چشم
تشخیص بیماری:
زمانی که شما به پزشک مراجه می کنید او با توجه به علائم موجود و پرسیدن چند سوال از شما با استفاده از 4 روش بیماری شما را تشخیص و تایید می کند:
- بررسی فیزیکی
- آزمایش خون (اندازه گیری فاکتورهای آلانین آمینوترانسفراز (ALT) یا آسپارتات ترانس آمیناز (AST) خون)
- تصویربرداری: سونوگرافی، MRI ، سیتیاسکن ، الاستوگرافی بافت نرم با امواج فراصوت که با بررسی سفتی بافت ها بیماری را تشخیص می دهد.
- بیوپسی کبد (بهترین روش برای تشخیص نوع و شدت این بیماری)
نکته مهم:
تشخیص بوسلیه بیوپسی کبد زمانی استفاده میشود که روشهای دیگر پاسخ قطعی در تشخیص بیماری نداده باشند
درمان بیماری:
برای این بیماری درمان قطعی وجود ندارد اما با تغییر در سبک زندگی می توان به بهبودی خود کمک کنید نظیر:
- قطع مصرف نوشیدنیهای الکلی، کاهش وزن و تغییر رژیم غذایی،مصرف متعادل ویتامین E ،ورزش
اگر بهبودی انجام نشود ناچار باید دارو مصرف کنید و در مراحل پیچیده تر جراحی یا حتی پیوند کبد نیاز است.
رژیم غذایی:
در صورتی که بیماری کبد چرب دارید در رژیم غذایی خود این موارد را رعایت کنید:
- مصرف غذایی گیاهی مانند میوهها و سبزیجات تازه
- عدم مصرف کربوهیدراتهای تصفیه نشده مانند شیرینیجات، برنج سفید، نان سفید
- محدود نمودن سهم چربیهای اشباع و چربیهای ترانس را در رژیم غذایی خود محدود کنید
- استفاده کمتر از غذاهای سرخکردنی
- جایگزین نمودن سویا به جای گوشت(گوشت قرمز سرشار از چربیهای اشباع است که میتواند شرایط کبد چرب را بدتر کند)
- مصرف متعادل پسته، بادام و فندق و سایر آجیل ها
طب سنتی و کبد چرب:
طب سنتی مصرف موارد زیر را جهت بهبود این بیماری توصیه کرده است:
- خاکشیر
- زنجبیل
- زردچوبه
- گیاه خارمریم
- مصرف آب بههمراه عسل
- آبلیمو