تپه نوشیجان ملایر کهن و با شکوه
تپه نوشیجان به عنوان یک آتشکده و قلعه باستانی جزء جاذبه های گردشگری شهرستان ملایر می باشد،این اثر تاریخی در ۲۰ کیلومتری شمال غرب ملایر در مسیر جاده ملایر- جوکار بر روی صخره طبیعی قرارگرفته است.
واژه شناسی:
نوشجیان در لغت ممکن است به معنی جایگاه نوش یا جایگاه انوش باشد،نوش یا انوش احتمالا نام فردی است که بر این منطقه حکمرانی می کرده است.
نخستین کاوش:
تپه نوشیجان برای اولین بار در 1342 مورد کاوش قرار گرفت، بین سالهای 1346 الی 1356 توسط موسسه ایران شناسی بریتانیا با سرپرستی فردی به نام دیوید استروناخ طی 6 فصل باستان شناسی عملیات مرمت و کاوش در آنجا انجام شد.
بر اساس بررسی های انجام شده در این تپه باستانی سه طبقه شناسایی شد:
- مادها (طبقه اول)
- هخامنشیان (طبقه دوم)
- اشکانیان (طبقه سوم)
آثار کشف شده:
بر اساس مستندات ارائه شده توسط دیوید استروناخ آثار کشف شده معماری دوره مادها در تپه نوشیجان عباتند از:
- بنای کهن جبهه ی غربی به عنوان اولین آتشکده
- تالار ستون دار یا آپادانا
- معبد مرکزی یا دومین آتشکده
- اتاق ها و انبارها،تونل
- حصار و دژ
نخستین پول های بشر:
در کاوش های انجام شده اولین پول های تاریخ بشر پیدا شد:
نام این پول ها سیگلو بوده است،پولهایی نقره ای که قدمت آنها به دوره مادها تعلق دارد،این پولها از نظر ظاهری حلقههای توخالی یا حلقههایی مارپیچ نقره ای بوده اند که بیشترین کاربرد آنها مربوط به جغرافیای محلی مادها بوده است.
نام این پول قدیمی بعد ها در کشورها و زبان های مختلف تاثیرگذار بود به عنوان مثال در دوره هخامنشی با پیروی از میان رودان به آن شکل می گفتند.
ثبت در فهرست آثار ملی:
تپه نوشیجان ملایر به عنوان یکی از قدمی ترین آثار تاریخی کشورمان در تاریخ ۳ بهمن ماه ۱۳۴۶ به شمارهٔ ثبت ۷۶۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
نکته پایانی:
آثار باستانی نماد تاریخ کهن هر منطقه ای باشند که باید به درستی نگهداری شوند زیرا این آثار به صورت امانت در دست ماست و ما باید آن را به آیندگان بسپاریم.